Quy định về đối tượng tham gia BHXH Bắt Buộc từ 1/7/2025

Quy định mới về các đối tượng tham gia BHXH bắt buộc từ 01/07/2025 theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (bổ sung chủ hộ kinh doanh, giám đốc công ty TNHH…).

Các đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc từ ngày 01/07/2025

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 01/07/2025, ban hành nhiều quy định mới về bảo hiểm xã hội. Trong đó, quy định về các đối tượng bắt buộc tham gia BHXH đang nhận được nhiều sự quan tâm.  

Dưới đây, Kế toán Quốc Việt tổng hợp 4 nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024 - áp dụng từ ngày 01/07/2025, cụ thể:

1. Nhóm 1: Người lao động là công dân Việt Nam 

Theo khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động (NLĐ) là công dân Việt Nam phải tham gia BHXH bắt buộc khi thuộc các đối tượng sau:

• NLĐ làm việc theo hợp đồng lao động thuộc 1 trong các trường hợp sau đây:
  • NLĐ  làm việc theo hợp đồng lao động (HĐLĐ) không xác định thời hạn;
  • NLĐ  làm việc theo HĐLĐ xác định thời hạn có thời hạn tối thiểu từ 1 tháng trở lên; 
  • NLĐ và người sử dụng lao động không ký hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận bằng tên gọi khác (như hợp đồng mùa vụ, thỏa thuận làm việc…) nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả tiền lương, tiền công, có chịu sự quản lý, điều hành, giám sát của 1 bên;
  • NLĐ thuộc 3 trường hợp bên trên làm việc không trọn thời gian, được trả tiền lương trong tháng cao hơn hoặc bằng mức lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất.
• Chủ hộ kinh doanh (HKD) đã đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật;
• Công chức, viên chức, cán bộ;
• Công nhân công an, công nhân và viên chức quốc phòng hoặc người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;
• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ công tác trong quân đội nhân dân; người làm công tác cơ yếu có hưởng lương như đối với quân nhân;
• Hạ sĩ quan, binh sĩ thuộc quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ thuộc công an nhân dân; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang trong quá trình học tập, được hưởng sinh hoạt phí;
• Dân quân thường trực;
• Lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (được quy định tại Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng), ngoại trừ các trường hợp có quy định khác theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên;
• Chồng/vợ được cử đi công tác nhiệm kỳ cùng thành viên cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và không hưởng lương từ ngân sách nhà nước, được hưởng chế độ sinh hoạt phí theo quy định;
• Người quản lý doanh nghiệp (giám đốc, chủ tịch HĐQT, chủ tịch HĐTV…), người đại diện phần vốn góp của nhà nước hoặc của doanh nghiệp hoặc kiểm soát viên có hưởng tiền lương hoặc không hưởng tiền lương;
• Người đang giữ các chức vụ quản lý, điều hành, giám sát của hợp tác xã, liên hợp tác xã có hưởng lương hoặc không hưởng lương, bao gồm: tổng giám đốc, giám đốc, kiểm soát viên hoặc thành viên ban kiểm soát, thành viên hội đồng quản trị và các chức danh quản lý khác;
• Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn hoặc tổ dân phố.

----------

So với Luật Bảo hiểm xã hội 2014, thì Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã bổ sung thêm một số đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc từ 01/07/2025, bao gồm:

• Chủ hộ kinh doanh cá thể (*);
• Người hoạt động không chuyên trách tại thôn, tổ dân phố;
• Dân quân thường trực;
• Người lao động làm việc theo hợp đồng có thời hạn tối thiểu từ 1 tháng trở lên (trước đây là từ đủ 3 tháng trở lên);
• Người quản lý doanh nghiệp, người đại diện phần vốn góp của nhà nước/doanh nghiệp, kiểm soát viên, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương;
• Người lao động và người sử dụng lao động không ký hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận bằng tên gọi khác (như hợp đồng mùa vụ, thỏa thuận làm việc…) nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả tiền lương, tiền công, có chịu sự quản lý, điều hành, giám sát của 1 bên.

Lưu ý:

(*) Theo hướng dẫn tại điều 2 Khoản 3 Nghị định 158/2025/NĐ-CP, chủ hộ kinh doanh cá thể phải tham gia BHXH bắt buộc như sau:

• Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh đã đăng ký kinh doanh và nộp thuế theo phương pháp kê khai phải tham gia BHXH bắt buộc từ 01/07/2025;
• Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh đã đăng ký kinh doanh không thuộc trường hợp trên thì phải đóng BHXH bắt buộc từ ngày 01/07/2029.

➤ Tham khảo chi tiết: Đối tượng tham gia BHXH bắt buộc của hộ kinh doanh.

2. Nhóm 2: Công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam

Căn cứ khoản 2 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động là công dân nước ngoài làm việc cho người sử dụng lao động (là cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp) tại Việt Nam theo HĐLĐ có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên phải tham gia BHXH bắt buộc, trừ trường hợp:

• Di chuyển nơi làm việc trong nội bộ doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về NLĐ nước ngoài làm việc tại Việt Nam;
• NLĐ đã đủ tuổi nghỉ hưu tại thời điểm giao kết HĐLĐ theo quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019;
• Điều ước quốc tế mà Việt Nam là quốc gia thành viên có quy định khác.

3. Nhóm 3: Người sử dụng lao động

Theo quy định tại khoản 3 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người sử dụng lao động thuộc 1 trong các đối tượng sau phải tham gia BHXH bắt buộc, bao gồm:

• Cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập; 
• Cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thuộc công an nhân dân, quân đội nhân dân và tổ chức cơ yếu; 
• Tổ chức chính trị, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức chính trị - xã hội và tổ chức xã hội khác; 
• Cơ quan, tổ chức quốc tế, tổ chức nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam; 
• Liên hiệp hợp tác xã, hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể, các tổ chức và cá nhân khác có thuê mướn, sử dụng lao động theo HĐLĐ.

4. Nhóm 4: Các đối tượng khác theo quyết định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Ngoài 3 nhóm đối tượng nêu trên, tại khoản 6 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 cũng quy định về các đối tượng khác phải tham gia BHXH bắt buộc theo quyết định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cụ thể:

• Những người có việc làm, có thu nhập ổn định và thường xuyên phải tham gia BHXH.
• Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định NLĐ thuộc nhóm đối tượng này căn cứ trên đề xuất của Chính phủ, đảm bảo việc tham gia BHXH phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ.

--------------

Trên đây, Quốc Việt đã chia sẻ thông tin chi tiết về các đối tượng phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc từ ngày 01/07/2025. Quy định trên áp dụng cho cả các tổ chức, đơn vị, cơ quan nhà nước và các tổ chức kinh tế tư nhân (hộ kinh doanh, doanh nghiệp). 

Riêng hộ kinh doanh và doanh nghiệp cần lưu ý tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc cho các đối tượng sau:

➤ Tham khảo bài viết: 

• Thủ tục đăng ký BHXH lần đầu cho hộ kinh doanh;
• Thủ tục đăng ký BHXH lần đầu cho doanh nghiệp.

Doanh nghiệp, hộ kinh doanh cần giải đáp các thắc mắc liên quan đến thủ tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc dịch vụ đăng ký BHXH của Quốc Việt có thể liên hệ theo số 0977.119.222 (Miền Bắc) - 090.758.1234 (Miền Trung) - 090.119.4567 (Miền Nam) để được hỗ trợ trong thời gian sớm nhất.

Các câu hỏi thường gặp về đối tượng tham gia BHXH bắt buộc